ข้าราชการบำนาญต้องเป็นผู้ประกันตนหรือไม่…?

มีประเด็นข้อหารือ ถามมาว่า นาง ก. ข้าราชการบำนาญที่มีอายุไม่ถึง ๖๐ ปี (๕๕ ปี) ที่มหาวิทยาลัยจ้างมาปฏิบัติงานในฐานลูกจ้างชั่วคราวรายเดือนต้องเป็นผุ้ประกันตนตามกฎหมายว่าด้วยประกันสังคมหรือไม่ หลังจากที่ได้ตรวจสอบข้อกฎหมายแล้วเห็นว่า

ตามมาตรา ๓๓ แห่งพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. ๒๕๓๓ บัญญัติไว้ว่า ให้ลูกจ้างซึ่งมีอายุไม่ต่ำกว่าสิบห้าปีบริบูรณ์และไม่เกินหกสิบปีบริบูรณ์เป็นผู้ประกันตนและตามาตรา ๔แห่งพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. ๒๕๓๓ ที่ บัญญัติว่า

มาตรา ๔ พระราชบัญญัตินี้ไม่ใช้บังคับแก่

(๑) ข้าราชการ ลูกจ้างประจำ ลูกจ้างชั่วคราวรายวัน และลูกจ้างชั่วคราวรายชั่วโมง ของส่วนราชการส่วนกลาง ราชการส่วนภูมิภาค และราชการส่วนท้องถิ่น ยกเว้นลูกจ้างชั่วคราวรายเดือน

(๒) ….

กรณีจึงมีประเด็นที่ต้องวินิจฉัยว่า นาง ก.  ซึ่งเป็นลูกจ้างชั่วคราวรายเดือนและเป็นผู้รับบำนาญตามกฎหมายว่าด้วยบำเหน็จบำนาญของข้าราชการ จะได้รับการยกเว้นให้ไม่ต้องเป็นผู้ประกันตนตามพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. ๒๕๓๓ หรือไม่ พิจารณาแล้วเห็นว่า นาง ก. มีอายุไม่ถึง ๖๐ ปี ( ๕๕ ปี ) ได้รับการว่าจ้างตามสัญญาการจ้างกับมหาวิทยาลัย โดยรับค่าจ้างเป็นรายเดือน จึงเป็นลูกจ้างประเภทลูกจ้างชั่วคราวรายเดือนของมหาวิทยาลัย ไม่ได้มีสถานะเป็นข้าราชการ ลูกจ้างประจำ ลูกจ้างชั่วคราวรายวันหรือรายชั่วโมงของมหาวิทยาลัยซึ่งเป็นราชการส่วนกลาง จึงมิใช่ผู้ที่ได้รับการยกเว้นไม่ต้องอยู่ในบังคับของพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. ๒๕๓๓

ส่วนที่มีการอ้างว่า นาง ก. เป็นผู้รับบำนาญตามกฎหมายว่าด้วยบำเหน็จบำนาญของข้าราชการ และมีสิทธิเบิกตรงจากกรมบัญชีกลาง จึงไม่ควรต้องจ่ายเงินสมทบเข้ากองทุนประกันสังคม พิจารณาแล้วเห็นว่า ผู้รับบำนาญหรือข้าราชการบำนาญ เป็นผู้ที่พ้นจากการเป็นข้าราชการไปแล้ว และมิได้มีสถานะเป็นข้าราชการ แม้จะมีสิทธิในสวัสดิการของผู้รับบำนาญตามที่รัฐจัดให้ตามกฎหมาย แต่ก็มิได้มีกฎหมายบัญญัติยกเว้นให้ผู้รับบำนาญหรือข้าราชการบำนาญไม่ต้องเป็นผู้ประกันตน ประกอบกับ นาง ก. มีสถานะเป็นลูกจ้างชั่วคราวรายเดือน ซึ่งเป็นข้อยกเว้น ตามมาตรา ๔ (๑) ให้ต้องอยู่ในบังคับของพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. ๒๕๓๓ แม้ว่าจะมีนายจ้างเป็นราชการส่วนกลางก็ตาม นาง ก. จึงต้องเป็นผู้ประกันตนตามกฎหมายว่าด้วยประกันสังคม

เครดิต : บันทึกนี้เขียนที่ GotoKnow โดย โน…..